1. Onderzoekswerkplaats meertaligheid in de wiskunde en rekenen

Samen werken aan meertalig wiskundeonderwijs
In deze onderzoekswerkplaats, onder leiding van Alexander Schüler-Meyer (ESoE), ga je samen met collega’s aan de slag met het ontwerpen van wiskundelessen die beter aansluiten bij meertalige leerlingen. Steeds meer leerlingen in onze regio spreken thuis een andere taal dan het Nederlands. Dat vraagt om een aanpak waarin taal en wiskunde hand in hand gaan.

Aanmelden kan via  deze link. 

We gaan in 8 sessies via de methodiek van lesson study aan de slag. Dit betekent dat je samen interventies bedenkt voor in jouw praktijk, uitvoert en onderzoekt. We richten ons op twee doelen:

1. Leerlingen helpen om wiskundetaal te herkennen.

Wiskunde heeft een eigen taal. Denk aan woorden als “vergelijking”, “functie” of “gemiddelde” – die kunnen in het dagelijks leven iets anders betekenen. In de werkplaats leer je hoe je leerlingen kunt helpen om:

• het verschil te zien tussen gewone taal en wiskundetaal;
• typische wiskundewoorden en zinnen te herkennen en begrijpen;
• zelf wiskundetaal te gebruiken bij het uitleggen van hun redeneringen.

2. Leerlingen hun eigen taal laten gebruiken om wiskunde te begrijpen.

Leerlingen denken vaak beter na als ze ook hun thuistaal mogen gebruiken. In de werkplaats ontdek je hoe je:

• ruimte kunt geven aan andere talen in de klas, bijvoorbeeld bij overleggen of aantekeningen maken;
• meertalige bronnen of uitleg kunt inzetten;
• leerlingen kunt laten samenwerken zodat ze elkaar helpen met taal én wiskunde.

Wat ga je doen in de werkplaats?

• Je kiest een vraagstuk uit je eigen lespraktijk.
• Je ontwerpt (samen met anderen) een les of opdracht waarin taal en wiskunde elkaar versterken.
• Je probeert dit uit in je klas en bespreekt de ervaringen met collega’s.

Voor wie?
Docenten en studenten wiskunde in het VO, EOA, MBO, rekenspecialisten in het PO en eventueel geïnteresseerde andere bètadocenten binnen Trion Opleidingsschool èn collega’s in de Brainportregio.

Wanneer
Start per sept 2025-2026: 8 bijeenkomsten van 2,5 uur.

Facilitering
Deelname gefaciliteerd met 40 uur door de eigen school in overleg met MT.

Contactpersoon:
Alexander Schuler-Meyer

2. Onderzoekswerkplaats ontwerpgericht onderzoek taal VO

In deze onderzoekswerkplaats gaan deelnemers, docenten Nederlands en MVT, aan de slag met hun eigen vraagstukken op het gebied van meertaligheid. Je onderzoekt bijvoorbeeld hoe je functioneel meertalig leren een plek geeft in je onderwijs, hoe je het taalbewustzijn van de leerlingen helpt vergroten, hoe je meertalig toetst. In de eerste bijeenkomst zullen we de concrete vraag verder aanscherpen. Je leert van en over je eigen praktijk en benut daarbij de kracht van de werkplaats/groep met critical friends om je steeds een stap verder te helpen. We doorlopen daarbij korte onderzoeks- en ontwerpsprintjes en zien daarbij onderzoeksmatig handelen als professionele leerstrategie en niet als doel op zich.

Aanmelden kan via deze link.

Deelnemers worden van harte uitgenodigd ook hun collega’s in opleiding (bachelor-/masterstudenten) mee te nemen zodat we samen een hybride leer- en onderzoeksomgeving kunnen creëren, een zogenoemde HLO: “op het grensvlak van onderwijs- en beroepspraktijk, waar studenten, docenten en werkveldpartners samen leren, werken en onderzoeken vanuit authentieke vraagstukken.” (Fontys for Society, 2025)
Ook voor studenten vanuit de ULT en de ESoE geldt dat ze kunnen aansluiten vanuit vakken zoals Educational Design Research, e.a.

Voor wie:
Taaldocenten en studenten, rond
meertaligheidvraagstukken
Studenten Onderzoekend vermogen
Regisseurs meertaligheid

Wanneer:
Per 2025-2026 de mogelijkheid om deel te nemen. Bijeenkomsten op donderdagochtend van 10u00 tot 12u30
5 à 6 sessies (data onder voorbehoud):

• 6 november
• 27 november
• 8 januari
• 5 februari
• 5 maart

Reserve: 2 april

Facilitering:
Deelname wordt voor de deelnemers met 40 uur gefaciliteerd vanuit de eigen school in overleg met MT.

Contactpersonen:
Marina Bouckaert (Fontys)
Mara Rooijmans (Stedelijk College Eindhoven)

3. Werkplaats Cultureel responsief onderwijs ontwerpen

In deze werkplaats gaan we aan de slag met het ontwerpen en uitproberen van cultureel responsief onderwijs. Hoe ontwerp je onderwijs waarin je de diversiteit aan kennis en ervaringen van leerlingen benut?
Hoe leg je iets uit aan leerlingen met verschillende referentiekaders? Hoe ontwerp je opdrachten waarin alle leerlingen zich kunnen herkennen? Hoe houd je rekening met meertaligheid of uiteenlopende taalbeheersingsniveaus?

Aanmelden kan via deze link.

We starten de bijeenkomsten met theoretische en praktische input en het verkennen van de praktijkvraagstukken van deelnemers. Geholpen door deze input en de samenwerking met anderen, ontwerp je lesmateriaal voor jouw eigen praktijk. Dit probeer je uit in de klas, en op basis van de resultaten scherp je het materiaal weer verder aan. Deelnemers zijn van harte welkom met specifieke vraagstukken, maar kunnen ook in de loop van de serie hun focus bepalen. Ook studenten die de werkplaats willen gebruiken als leidraad voor hun onderzoek zijn nadrukkelijk van harte welkom. In de werkplaats staan uitwisseling, verdieping en creativiteit voorop.

Voor wie:
Alle geïnteresseerde collega’s in het Trion partnerschap en andere opleidingsscholen in de regio en studenten (onderzoekend vermogen).

Wanneer:
Start per sept 2025-2026
6 bijeenkomsten op woensdagochtend van 9.00 tot 11.30 uur een schoollocatie in Eindhoven.
22 Okt
19 nov
10 Dec
14 Jan
25 feb
18 maart

Facilitering:
Deelname gefaciliteerd met 40 uur door de eigen school.

Contactpersonen:
Lisanne Rintjema
Maxime de Vries

4. Innovatieteam – Talenportfolio (als boundary object in de Brainport regio)

In de Brainportregio telt ieder kind mee en hebben we nadrukkelijk oog voor het ontwikkelperspectief van de meertalige leerling. Hier hoort ook een soepele en gestroomlijnde overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs bij.” – Brochure ‘Warme overdracht van meertalige leerlingen van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs’ (Brainport Development, 2025).

Uit de onderzoekswerkplaats ‘Doorstroom meertalige leerlingen po-vo’, die in 2024-2025 liep, volgde de behoefte aan een “voortgangsdocument” zoals een talenportfolio/taalpaspoort (werktitel) om de taalontwikkeling van de internationale leerling in beeld te brengen en te volgen. In zo’n document zou de taalontwikkeling van de leerling bijgehouden kunnen worden en zou bijvoorbeeld kunnen staan welke talen de leerling beheerst op welk niveau, in welke contexten de leerling die talen spreekt of schrijft, etc. Het document zou aan de leerling persoonlijk gekoppeld kunnen worden en zou in LDos kunnen zorgen voor een doorgaande taalontwikkeling en -ondersteuning van po naar vo.

Aanmelden kan via deze link.

Hoe zo’n ‘boundary object’ er concreet uitziet gaan we in dit innovatieteam met elkaar bepalen. We maken hierbij gebruik van bestaande bronnen, voorbeelden en elkaars expertise. We gaan op een onderzoeksmatige manier te werk, waarbij we in korte sprintjes toewerken naar een collectief eindproduct voor de hele regio.

Deelnemers aan de voormalige onderzoekswerkplaats (2024-2025) zijn van harte welkom; daarnaast verwelkomen we alle andere geïnteresseerden in dit onderwerp en deze manier van werken.

Voor wie:
Alle geïnteresseerde collega’s in het Trion partnerschap. PO/VO/MBO/EOA
Locatie: Eindhoven

Wanneer:
Start per sept 2025-2026:
8 bijeenkomsten van 2,5 uur op woensdagochtend:

17 september, 8 oktober, 12 november, 10 december, 14 januari, 11 februari, 11 maart, 15 april

Facilitering:
Deelname gefaciliteerd met 40 uur door de eigen school.

Contactpersoon:
Marina Bouckaert
Mara Rooijmans
Sylvia Huijsmans